جلد - به فتح جیم (مفردات‌نهج‌البلاغه)جَلد (به فتح جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای تازیانه زدن که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص استغفار و رد نمودن اعتقاد خوارج مبنی بر کافر بودن مرتکب گناه کبیره، از این واژه استفاده نموده است. ۱ - مفهومشناسیجَلد (به فتح جیم) به معنای تازیانه زدن، آمده است؛ که بر اساس نظر طبرسی و راغب اصفهانی وجه این تسمیه، به دلیل رسیدن تازیانه به پوست بدن است. ۲ - کاربردهاامام (صلوات‌الله‌علیه) در رد اعتقاد خوارج، که مرتکب گناه کبیره را کافر می‌دانستند، چنین فرموده است: «و قد علمتم انّ رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله ... قطع السارق و جلد الزّانی غیر المحصن ثمّ قسّم علیهما من الضی‌ء و نکحا المسلمات؛ می‌دانید که رسول خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلّم) دست سارق را برید و به زانی غیر محصن تازیانه زد، سپس به آن‌ها از غنیمت سهم داد و آن‌ها با زنان مسلمان ازدواج کردند.» یعنی اگر مرتکب کبیره کافر بود، آن حضرت (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلّم) چنان نمی‌کرد و اجازه زن گرفتن از مسلمانان به آن‌ها نمی‌داد. واژه جَلَد (بر وزن شرف) به معنای صلابت، صبر، زیاد قوی بودن است چنان‌که امام (علیه‌السلام) در این خصوص فرموده است: «رای الشیخ احبّ الی من جلد الغلام؛ رای و نظر پیرمرد از زیرکی جوان بر من محبوب‌تر است.» ۳ - تعداد کاربرداین واژه دوازده در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس۵ - منبعقرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جلد»، ص۲۲۵-۲۲۴. رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|